Jak chronić truskawki - najciekawsze informacje z II konferencji truskawkowej 2016

19 i 20 lutego 2015 roku, odbyły się największe w Polsce Targi dla producentów owoców i warzyw, a w ich trakcie Konferencja Truskawkowa. Targi odwiedziło wielu producentów truskawek, a sale konferencyjne wypełnione były po brzegi – w trakcie konferencji poruszono aktualne tematy dotyczących uprawy w gruncie i pod osłonami.
Konferencję otworzyła Pani Beata Meszka z Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach. Omówione została:
- Skuteczna ochrona przed chorobami, bez przekraczania dopuszczalnych pozostałości środków ochrony roślin w owocach.
Aktualna i coraz trudniejsza kwestia, biorąc pod uwagę wzrastające wymagania co do dozwolonych środków ochrony roślin (znajdziesz je m.in. w Programie Ochrony Roślin Sadowniczych, wg A. Miszczak). W szczególności sprzedając poza granicami Polski, np. do Rosji, gdzie akceptowalne poziomy środków chemicznych w truskawkach bywają jeszcze niższe niż u nas.
1. Skuteczne, a ograniczające poziom środków chemicznych metody ochrony wg Pani prof. Meszka to:
- Zdrowe sadzonki truskawek, pozbawione chorób i szkodników – w Polsce są Szkółki które taki materiał posiadają (jak podkreśliła Pani Meszka),
- Dobór, przygotowanie odpowiedniego stanowiska, wolnego od patogenów glebowych i szkodników,
- Stosowanie właściwego płodozmianu,
- Odpowiednia agrotechnika – w polu bądź na rynnach, pod osłonami etc.,
- Dobór odmian możliwe odpornych lub tolerancyjnych – nie ma odmian odpornych na wszystko.
2. Rady w zwalczaniu chorób Pani prof. Meszka
- Szara pleśń – w pewnym stopniu ograniczać ją mogą nawozy, ale w odpowiednich dawkach i przy zastosowaniu innych środków powierzchniowych dla wzmocnienia działania (np. Fosfironu). Środki chemiczne najlepiej stosować zapobiegawczo przewidując wystąpienie choroby na podstawie panujących warunków (ale ostrożnie), koniecznie we właściwych dawkach, zgodnie z instrukcją, karencją i rotacyjnie. Wśród polecanych środków Pani prof. Wymieniła m.in. zawierające kaptan (niskie ryzyko pojawienia się choroby), Teldor, Signum, Frupica (średnie ryzyko), Swith, Luna Sensetion (duże ryzyko – najlepiej zapobiegawczo albo ciągu 24 h od zakażenia), czy Vaxiplant
- Atraknoza – zagrożone są nią głównie odmiany powtarzające i Marmolada, Florence czy Pegasus. Polecane środki ochrony to Scorpion (70), Switch (80), Signum (ponad 90). Skuteczne mogą być też metody agrotechniczne: unikanie ciężkich mokrych stanowisk; kwalifikowane, zdrowe sadzonki; ściółkowanie plantacji bądź uprawa na podwyższonych zagonach; usuwanie porażonych roślin.
- Biała plamistość – metody to dobranie odpowiednich odmian; dobrze zdrenowana gleba do sadzenia; usuwanie liści porażonych i starych; ograniczenie nawożenia azotowego. Z środków chemicznych warto stosować m.in. Topsin czy Tomax.

3. Nowe środki ochrony truskawek - Wykład przedstawiciela firmy Bayer CropScience
- Enviador - środek do zwalczania roztoczy (przędziorki, pordzewiacze), znany już sadownikom innych roślin.
- Luna Sensetion - na szarą pleśń, atraknozę, skórzastą zgniliznę owoców, białą plamistość liści, mączniaka prawdziwego (za którą w trakcie targów firma otrzymała nagrodę).
Przy okazji wspomniał o aplikacji na smartfony i tablety, z aktualną prognozą pogody i poradami rolniczymi dla regionu.
3. Alternatywne sposoby ochrony sadzonek truskawek - Dr Zbigniew Jarosz z UP w Lublinie . Metody pozwalające ograniczyć poziom środków ochrony roślin w owocach - nawożenie
Ważne są wymagania poszczególnych odmian. Odmiana Honeoye poradzi sobie bardzo dobrze bez nawożenia, za to odmiana Marmolada wymaga cięższej gleby, optymalnej wilgotności i intensywnego nawożenia fosforem i potasem, tak jak a odmiany powtarzające, pozwalające uzyskać wysoki plon (również wymagają nawożenia fosforem i potasem).
Zabiegi powinno wykonywać się w kolejności: Nawożenie doglebowe > Fertygacja > Dokarmianie (do biostymulacji).
Podstawa zbilansowanego nawożenia gleby to wcześniejsze badania "inaczej to wróżenie z fusów" (najskuteczniejsze są uniwersalne metody badań). W przypadku fertygacji dr Jarosz ostrzegał przed wykorzystaniem nie odpowiedniej wody do nawadniania. Warunki sukcesu to odpowiednie pH wody (woda powierzchniowa nie zawsze takie ma), niezawodny sprzęt do fertygacji, a do oczyszczenia wody zbiorniki retencyjne, a następnie filtry piaskowo-żwirowe.
4. Jak należy obchodzić się z truskawkami sadzonymi z sadzonkami Frigo- Hans Obrs z firmy Visers
- Wybrać sadzonki od profesjonalnego, specjalizującego się dostawcy,
- Po otrzymaniu rozmrażać sadzonki możliwie łagodnie (w cieniu, nie wystawiać na słońce),
- Dokładnie posadzić truskawki, w odpowiedniej głębokości i właściwych odstępach (co wielu producentów truskawek zaniedbuje),
- Po posadzeniu możliwie jak najszybciej nawodnić truskawki (ale nie za mocno), pierwsze dni po posadzeniu są kluczowe, a truskawki potrzebują wody do której ich korzenie nie mają jeszcze dostępu aby „dobrze wystartować”,
- Regularnie kontrolować truskawki, prewencja jest znacznie skuteczniejsza i tańsza,
- Sprawdzać efekty oprysków i nawożenia.
5. Różnice między uprawą w polu i pod osłonami, a czynnikami wpływającymi na trwałość owoców - Jarosław Barszczewski z Yara Poland
Alternatywne sposoby ochrony sadzonek truskawek - Dr Zbigniew Jarosz z UP w Lublinie . MetodUprawa w gruncie a trwałość owoców:
- Klimat - częste problemy z temperaturą (za ciepło, mała różnica temperatur między dniem a nocą), problemy z wilgotnością (co sprzyja występowaniu chorób liści i owoców),
- Patogeny - szara pleśń, plamistość liści, antraknoza, choroby systemu korzeniowego, zmienniki, przędziorki, mszyce, szkodniki glebowe,
- Czynniki Żywieniowe - łatwo podać nawóz (nie zawsze dawkę), ciężko kontrolować dynamikę pobierania składników, jest ryzyko zabiegów dolistnych,
Uprawa pod osłonami a trwałość owoców:
- Klimat - możliwość dostosowania odpowiedniej temperatury, wilgotności, pod warunkiem odpowiedniego kontrolowania komputerów za nie odpowiedzialnych (inaczej można sobie zaszkodzić jeszcze bardziej niż w uprawie w gruncie),
- Patogeny - szara pleśń, plamistość liści, antraknoza, zmienniki, choroby systemu korzeniowego, przędziorki, mszyce,
- Czynniki Żywieniowe - odwrotnie niż w uprawie w gruncie, podanie nawozu jest trudniesze, ale łatwiej kontrolować dynamikę jego pobierania.
Pierwiastki sprzyjające trwałości i jakości owoców – Wapń (Ca), Krzem (Si) i Azot (N).